Komitet Nauk Geograficznych

LOGO PAN

LOGO KNG PAN

O komitecie

W czasie ponad 70 lat swojej działalności Komitet Nauk Geograficznych PAN pełnił i pełni rolę integrującą środowisko geografów wszystkich specjalności, reprezentujących polskie jednostki akademickie, instytuty badawcze oraz Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN. Misją Komitetu jest koordynowanie działań naukowych i organizacyjnych istotnych dla całego środowiska geografów w Polsce oraz kreowanie i implementacja nowych kierunków badawczych, które wynikają z dynamiki procesów i zjawisk fizycznogeograficznych oraz społeczno-gospodarczych, zachodzących w wymiarze przestrzennym: globalnym, regionalnym i lokalnym. Dużo miejsca w pracach Komitetu poświęca się edukacji geograficznej, zarówno na poziomie szkolnym, jak i akademickim. Prowadzony jest monitoring zatrudniania absolwentów geografii.

Komitet Geograficzny PAN powołany został uchwałą Sekretariatu Naukowego Prezydium PAN nr 95/52 z dnia 16 grudnia 1952 r. Z dniem 26 marca 1960 r. Komitet zmienił nazwę na Komitet Nauk Geograficznych PAN. Pracami Komitetu kierowali kolejno: prof. Stanisław Leszczycki (1952 – 1965), prof. Kazimierz Dziewoński (1966-1968), prof. Mieczysław Klimaszewski (1969-1971), prof. Rajmund Galon (1972 – 1980), prof. Kazimierz Dziewoński (1981-1983), prof. Stefan Kozarski (1984-1989), prof. Zbyszko Chojnicki (1990-2002), prof. Stanisław Liszewski (2003 – 2006), prof. Andrzej Kostrzewski (2007 – 2015), prof. Marek Degórski (2016-2024).

Stanowisko
Komitetu Nauk Geograficznych Polskiej Akademii Nauk
w sprawie doniesień medialnych o planowanym zastąpieniu przedmiotów: geografia, biologia, chemia i fizyka
jednym przedmiotem pod nazwą „przyroda”
Komitet Nauk Geograficznych PAN wyraża stanowczy sprzeciw wobec planowanej przez Ministerstwo Edukacji Narodowej reformy przedmiotowej w szkole podstawowej, polegającej na zastąpieniu przedmiotów: geografia, biologia, chemia i fizyka jednym zintegrowanym przedmiotem pod nazwą „przyroda”. Przyjęcie takiego rozwiązania spowoduje, że uczniowie zostaną pozbawieni profesjonalnego kształcenia z geografii, biologii, chemii i fizyki. Każdy z tych przedmiotów obejmuje specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności jej stosowania w działaniu praktycznym, które są obecnie filarami dla rozwoju cywilizacyjnego oraz racjonalnego gospodarowania zasobami środowiska zgodnie z zasadami 17 celów zrównoważonego rozwoju ONZ. Dlatego każdy z tych przedmiotów powinien pozostać odrębnym przedmiotem kształcenia, realizowanym przez nauczyciela dysponującego specjalistycznym przygotowaniem merytorycznym i dydaktycznym.

Nasze stanowisko w tej sprawie w sposób szczególny wynika z troski o jakość polskiej edukacji geograficznej, która odgrywa fundamentalną rolę w przygotowaniu młodych ludzi do podejmowania skutecznych działań m.in. na rzecz zapewnienia ludziom bezpieczeństwa ekologicznego, ograniczania niepożądanych zmian klimatu, w tym szczególnie zjawiskom ekstremalnym, poszukiwania alternatywnych źródeł energii oraz upowszechniania modelu gospodarki cyrkularnej. Geografia w szkole podstawowej, realizowana wyłącznie jako osobny przedmiot, zapewnia wysokiej jakości przygotowanie młodych ludzi do aktywnego działania w wymienionych obszarach. Przedmiot ten doskonale integruje wiedzę ucznia o środowisku geograficznym z wiedzą społeczno-ekonomiczną i humanistyczną. Geografia pomaga współczesnemu młodemu człowiekowi stworzyć całościowy obraz świata, łączyć refleksję nad pięknem i harmonią świata przyrody z racjonalnością naukowego poznania georóżnorodności otaczającej rzeczywistości. Treści geograficzne skutecznie sprzyjają kształtowaniu u młodzieży postaw patriotycznych, otwartości i tolerancji wobec innych narodów, kultur i poglądów oraz podejmowania aktywnych działań na rzecz regionu i kraju.

Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki, Komitet Nauk Geograficznych PAN postuluje odstąpienie od zamysłu zastąpienia przedmiotów: geografia, biologia, chemia i fizyka jednym przedmiotem pod nazwą „przyroda”.

Prof. dr hab. Zbigniew Zwoliński
Przewodniczący
Komitetu Nauk Geograficznych PAN

Warszawa/Poznań, 24 września 2024

 

 

Zakres i cele działania

  • Przedstawianie stanowiska polskich geografów w podstawowych problemach dotyczących geografii w zakresie badań naukowych, związków z gospodarką i innych;
  • Realizacja statutowego obowiązku reprezentacji społeczności geografów w Komisjach, Komitetach, Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów, Narodowym Centrum Nauki, Narodowym Centrum Badań i Rozwoju i innych;
  • Ocena stanu rozwoju organizacyjnego, naukowego, personalnego geografów i czasopism naukowych z zakresu geografii;
  • Wypracowanie stanowiska w zakresie miejsca geografii w systemie nauki;
  • Opracowanie listy priorytetów badawczych polskiej geografii;
  • Inicjowanie interdyscyplinarnych problemów badawczych oraz syntez naukowych;
  • Podniesienie rangi polskiej geografii, poprzez szersze upowszechnianie wyników badań naukowych i możliwości ich wykorzystania;
  • Ocena stanu i miejsca geografii w systemie nauczania podstawowego, średniego i wyższego;
  • Organizacja seminariów problemowych, warsztatów geograficznych krajowych i zagranicznych oraz bilateralnych konferencji (m.in. polsko-ukraińskiej, polsko-niemieckiej i innych);
  • Organizacja Regionalnej Konferencji Międzynarodowej Unii Geograficznej w Krakowie w 2014 roku;
  • Organizacja (co 2 lata) konferencji „Forum Geografów Polskich”. Kontynuacja wydawnictwa Forum Geografów Polskich;
  • Starania o afiliację Komitetu Nauk Geograficznych PAN przy ogólnopolskim czasopiśmie geograficznym;
  • Współpraca z kierownikami jednostek geograficznych, komitetami naukowymi PAN i towarzystwami naukowymi;
  • Inicjowanie organizacji konsorcjów geograficznych (także o charakterze interdyscyplinarnym);
  • Inicjowanie wykładów na zaproszenie, staży naukowych dla młodych pracowników naukowych;
  • Powołanie Komisji i Zespołów Komitetu Nauk Geograficznych PAN w celu działalności programowej Komitetu.

Struktura

  • Zespół ds. historii badań geograficznych
    Przewodniczący: prof. dr hab. Kazimierz KRZEMIEŃ
  • Zespół ds. współpracy geografów z praktyką
    Przewodnicząca: dr hab. prof. UŚ Urszula MYGA-PIĄTEK
  • Zespół ds. edukacji geograficznej
    Przewodnicząca: dr hab. prof. UP Danuta PIRÓG
  • Zespół ds. rekonstrukcji przemian klimatyczno-środowiskowych
    Przewodniczący: prof. dr hab. Mirosław BŁASZKIEWICZ
  • Zespół ds. zmian klimatu
    Przewodnicząca: prof. dr hab. Joanna WIBIG
  • Zespół ds. zmian krajobrazów
    Przewodniczący: prof. dr hab. Przemysław ŚLESZYŃSKI

Prezydium

Członkowie

  • prof. dr hab. Błaszkiewicz Mirosław
  • prof. dr hab. Churski Paweł
  • prof. dr hab. Degórski Marek
  • prof. dr hab. Dobrowolski Radosław
  • prof. dr hab. Drewnik Marek
  • dr hab. Ewertowski Marek
  • prof. dr hab. Forysiak Jacek
  • prof. dr hab. Jary Zdzisław
  • prof. dr hab. Jędrusik Maciej
  • prof. dr hab. Kittel Piotr
  • prof. dr hab. Komornicki Tomasz
  • prof. dr hab. Kostrzewski Andrzej
  • prof. dr hab. Kozak Jacek
  • prof. dr hab. Krzemień Kazimierz
  • prof. dr hab. Łanczont Maria
  • prof. dr hab. Mazurek Małgorzata
  • dr hab. Piróg Danuta
  • dr hab. Podgórski Zbigniew
  • prof. dr hab. Rachlewicz Grzegorz
  • dr hab. Słowiński Michał
  • dr hab. Szmańda Jacek
  • prof. dr hab. Szymańska Daniela
  • prof. dr hab. Śleszyński Tomasz Przemysław
  • prof. dr hab. Tylmann Wojciech
  • prof. dr hab. Wibig Joanna
  • dr hab. Więckowski Marek
  • prof. dr hab. Zborowski Andrzej
  • prof. dr hab. Zgłobicki Wojciech
  • prof. dr hab. Ziaja Wiesław
  • prof. dr hab. Zwoliński Zbigniew

Członkowie-specjaliści:

  • Dr hab. Urszula Myga-Piątek
  • Prof. dr hab. Iwona Sagan
  • Prof. dr hab. Marcin Wójcik

Członkowie Polskiej Akademii Nauk:

  • Prof. dr hab. Adam Kotarba
  • Prof. dr hab. Piotr Migoń

Członek Akademii Młodych Uczonych:

  • Dr hab. Arkadiusz Tomczyk

-

Formularz kontaktowy

    Zapisując się na wydarzenie wyrażasz zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych